Milano je drugi grad po veličini u Italiji a najveći grad regije Lombardija. Sam grad ima više od milion stanovnika, a cela milanska opština ima oko sedam miliona stanovnika. Kaže se da ime grada vodi poreklo od engleske reči milliner (modist, modistkinja), tako da nije ni čudo što je lombardijska metropola jedan od svetskih modnih, finansijskih i komercijalnih centara, mada izvorno ime grada dolazi od keltske Medelhan - "di Terra di Mezzo", koja označava lokaciju između reke Olone i tadašnjeg grada Seveso.

Stanovnici Milana, poznati kao Milanezi, rado će vam izaći u susret ako slučajno zalutate i potreban vam je pravac za neku od kulturnih institucija koju ste namerili da posetite i upoznate. Ljubazno će vas uputiti na Piazza del Duomo, koja je i simbol Milana. Čitav plan Milana diktiran je odnosom prema Katedrali, jer ulice ili vode prema Duomo-u ili ga okružuju. Iako je njena gradnja počela još 1386. godine, i tokom godina je više puta renovirana, Katedrala još nije završena, jer i danas postoje komadi kamenja koji nisu pretvoreni u skulpture. Više stotina turista svakodnevno posećuje ovu građevinu, a trg ispred nje i ulice koje ga okružuju je deo grada koji uvek živi, bez obzira na godišnje doba ili smenu dana i noći.

Nedaleko od ovog trga nalazi se i Galleria Vittorio Emanuele II, bolje rečeno, najstariji svetski šoping centar, kao dobrodošlica u moderni Milano. Radnje italijanskih kreatora i njihova ponuda na jednom mestu ostaviće vas bez daha. A vaša odluka između Gučija, Prade, Dolčea i Gabane ili možda Versačea svakako će vas ostaviti praznog novčanika. A ako niste bogati turista, a dopada vam se torba Luja Vitona od samo 450 evra, možete naći naizgled sličnu takvu kod crnaca, tu odmah iza ugla, na ulici, po povoljnijim cenama - od 100 do 30 evra, u zavisnosti od toga kakva vam je veština cenkanja. Međutim, ako želite samo da se prošetate galerijom i možda da se usput odmorite u nekom od mnogobrojnih barova, savet je da ne sedate ako niste spremni da kelneru ostavite barem 10 evra za jedan kapućino, brioš (kroasan) i račun za mesto sedenja na kome želite da predahnete. Naravno, cenovnik kapućina i brioša, koji su tradicija italijanskog doručka, razlikuje se od bara do bara, u zavisnosti od toga u kojoj zoni grada se nalazite.

U danima milanske mode - "Milan fashion week", dva puta godišnje, grad se transformiše u veliku modnu pistu. Skup svetskih dizajnera i visokih žena svakako će vas naterati da posetite neku od najpoznatijih ulica mode (Via Montenapoleone, Manzoni, Spiga ili Borgospesso). Ako se odlučite za milanski turizam u danima dizajna, koji se tradicionalno održavaju prve nedelje aprila svake godine, opet se možete naći među slavnim i poznatim ljudima. Pretvaranje javnih prostorija grada u izložbene sale, poznatije kao "Fuorisalone", pored izložbenog prostora Milanskog sajma - "Fiera Milano", s više od 80 izložbenih performansa, okuplja posetioce iz svih delova sveta.

Brera je deo grada poznat po uskim italijanskim ulicama, za razliku od ostalih delova urbanog Milana. Lavirint kaldrme, zgusnutih barova, kafeterija i sladoledžinica kultno je mesto za okupljanje studenata akademije Brera ili akademije lepih umetnosti. A umetnička galerija Brera, kao prva kolekcija radova najpoznatijih italijanskih slikara, dnevno okuplja više stotina turista. Ovaj deo tradicionalnog Milana preporučljiv je za upoznavanje grada kroz umetnost i istoriju, a ako posetite neku od galerija, ljubazni kustos će vam objasniti značaj Palate Brera i njenu simboliku.

Potvrda neprikosnovenosti milanskog dizajna, estetike lepog i umetnosti stvaranja je izvanredna građevina, poznatija kao operska kuća Skala (Teatro alla Scala). Svečano otvaranje scene ovog teatra je 7. decembra, na dan svetog Ambrozija, što je i dan grada Milana, a karte za godišnju premijeru kupuju se šest meseci unapred. Kao i svake godine, Skala je domaćin italijanskog džet-seta. Ako i ne uspete da budete na otvaranju sezone ove velike operske kuće, nipošto ne treba propustiti proslavu dana grada. Tradicionalni vašar održava se u okolini Bazilike svetog Ambrozija (inače ovaj svetac, zaštitnik grada Milana, poreklom je iz Sirmium-a). Veliki i mali prozvođači hrane, pića i zanatskih radova iz cele Italije svake godine izlaze u susret građanima Milana nudeći svoje proizvode po veoma povoljnim cenama. Za relativno malo novca možete da se najedete, napijete, kupite neko parče garderobe i zadovoljni odete kući.

Istorija
Nakon keltskog plemena Insubri, koji su prvi naselili Milano i okolinu, na ovom području dolaze Rimljani (222. godine pre nove ere), osnivaju novo naselje i nazivaju ga Mediolanum („usred ravnice“). Car Dioklecijan je 293. godine proglasio Milano prestonicom Zapadnog rimskog carstva. Tokom svoje duge istorije, Milano je nekoliko puta rušen i obnavljan; osvajali su ga Vizigoti, Huni, Langobardi, Franci... Milano je imao vodeću ulogu u Lombardskom savezu (osnovan 1167. godine), a bio je i jedan od vodećih renesansnih gradova u Italiji.
     Godine značajne za istoriju Milana:
- 1492. – Milano pada pod vlast Francuske,
- 1525. – Milano pada pod vlast Habzburgovaca,
- 1796. – Milano postaje glavni grad Cisalpinske republike,
- 1815. – Milano je dodeljen Austriji,
- 1859. – Milano pada pod vlast Sardinije i Pijemonta,
- Drugi svetski rat – Milano je pretrpeo velika razaranja i pustošenja,
- Nakon Drugog svetskog rata – Milano se razvija i postaje središte evropske privrede.

Muzeji
- Museo Civico di Storia Naturale – ova privlačna, velika neo-renesansna građevina sadrži dinosauruse, fosile i najveća je geološka kolekcija u Evropi.

- Palazzo Bagatti Valsecchi – sagradila su je dva brata 1883.godine, a otvorena je kao muzej 1994.godine. Sobe su dekorisane ogromnom kolekcijom antikviteta iz 15. i ranog 16.veka. Rezultat je fascinatna slika Milana 19.veka, koji tek tada stiče nezavisnost, sa nostalgičnim osvrtima na dane vladavine dinastije Sforza.
Dvorci i palate
- Palazzo della Ragione - osnovana je 1228.godine i služila je kao trgovinski sud. Pod vladavinom carice Marije Terezije postaje arhiv i tu funkciju ima sve do 1961.godine. Danas se koristi za privremene izložbe.


Verski objekti
- Basilica of Sant "Ambrogio" je jedna od najlepših crkava u Milanu, sagrađena još u 4.veku nove ere. Podigao ju je Ambrozije Milanski, zaštitnik Milana. Bazilika je sagrađena u starom lombardsko – rimskom stilu.

- Sacello di San Vittire in Ciel d’Oro je zasvođena pogrebna kapela izgrađena na crkvenom groblju u 4. veku.

- Duomo u Milanu je najveća gotička katedrala na svetu. Izgradnja je počela 1386.godine i bilo je potrebno 500 godina da se završi. Najbolje vreme da je posetite je po jarkom suncu, kada prozori katedrale poput kaleidoskopa prave mozaik boja. St Charles Borromeo (Sv. Karlo Boromejski), njen najvažniji mecena, sahranjen je u centru katedrale. Glavnu atrakciju pri poseti ovom objektu svakako predstavlja ekser sa krsta na kojem je Isus razapet, koji se dva puta godišnje (u maju i septembru) izlaže turistima.
Posetite podzemne oktagonske komore gde je Borromeo sahranjen, kao i susedne trezore. Drugi svetski rat je, na svu sreću, ostavio netaknutim krov katedrale, koji karakteriše mreža podupirača, tornjeva i šiljatih kula.


Ostale atrakcije
- Galerija Vitorio Emanuele - veliki broj brendova smešten je u ovoj palati iz 19.veka, sa divnim mozaičnim podovima, prelepim staklenim krovom i kupolama. U njoj su butici poput Luj Vitona i Prade, ne izostaju ni MacDonaldsovi restorani brze hrane, prodavnica srebrnog posuđa Bernasconi. Naići ćete i na restorane Zucca in Galleria, Biffi ili Gucci café.

- Pirelli oblakoder – drastično odstupa od klasične milanske arhitekture i prerasta visinu Madonine na vrhu Duoma. Obožavan je zbog svoje građe: spoljašnost prekrivena staklom, dok je unutrašnja konstrukcija ojačana armiranim betonom. Ovo delo glavnog arhitekte (Gio Ponti) ne samo što odoleva zubu vremena već 50 godina, već je preživelo i avionsku nesreću 2002.godine.

- Orto Botanico (Botanička bašta) – ovde je Marija Terezija posadila visoki ginko 1777.godine, kada je i izgradjena botanička bašta. Ova mirisna, zidom ograđena bašta je još uvek ispunjena lekovitim biljkama i predstavlja odličnu destinaciju za oporavak posle iscrpljujućih šetnji umetničkom galerijom - Pinacoteca.

- Ako želite da vidite Milano sa visine, popnite se na krov Duoma (stepenicama ili liftom). Lepo iskustvo sa divnim pogledom na panoramu grada. Drugi izbor je Kula Branka, izgrađena 1933.godine (delo arhitekte Gia Pontia). Kula je visoka 108 metara.

 - Milano ima dva velika fudbalska kluba AC Milan i FC Internazionale Milano ili poznatiji Inter. Te dve ekipe za vreme fudbalske sezone odmeravaju snage na stadionu San Siro. Stadion San Siro još se zove i stadion Meazza. Stadion je ime dobio po jednom od najvećih talijanskih fudbalera – Giuseppeu Meazzai.

- Naviglio je kanal u Milanu čije puno ime glasi kanal Naviglio Pavese. Usporedo s kanalom Naviglio pruža se ulica Via Cardinale Ascanio Sforza koja je žarište živog i burnog noćnog života. Tu se nalaze brojni barovi u kojima žari i pali muzika raznih stilova pa je moguće čuti od zvukova jazza do ritmova brazilske sambe.

 

Milano kao modni centar privlačan je za šoping – tu su Armani, Versaće, Prada, Guči, Dolče i Gabana i brojni drugi dizajneri. Grad je, takođe, i svetska prestonica nameštaja i kućnih potrepština. U ovom gradu nalaze se i izdavačke kuće, brojni instituti za istraživanje tržišta, trgovačka udruženja zemlje...

Milano - destinacija